Việt Nam tỏa sáng là điểm sáng tăng trưởng của châu Á trong bối cảnh kinh tế toàn cầu biến động

Tập đoàn Ngân hàng Hồng Kông-Thượng Hải (HSBC) và Standard Chartered, trong báo cáo công bố cuối tháng 10, đã nâng dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam lên lần lượt là 7,9% và 7,5%, cao hơn gần 2 điểm phần trăm so với dự đoán trước đó của họ.

Tương tự, đầu tháng này, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), Ngân hàng Thế giới (WB) và Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) cũng điều chỉnh tăng dự báo tăng trưởng của Việt Nam, mô tả quốc gia này là một “điểm sáng hiếm hoi” đang duy trì sự phục hồi ổn định trong bối cảnh kinh tế toàn cầu bất ổn.

Điều này được thể hiện qua mức tăng trưởng GDP của Việt Nam trong quý 3 đạt 8,23% – mức cao nhất kể từ năm 2011. Con số này không chỉ thể hiện động lực mạnh mẽ của nền kinh tế mà còn nhấn mạnh khả năng phục hồi vượt trội của Việt Nam trước những thách thức liên tiếp đối với chuỗi cung ứng toàn cầu và chủ nghĩa bảo hộ gia tăng.

Standard Chartered cho rằng sự tăng trưởng bền vững của Việt Nam là nhờ ba động lực chính – thương mại ổn định, dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) kiên cường và sự phục hồi mạnh mẽ của nhu cầu trong nước

Về mặt thương mại, tổng ngoại thương của Việt Nam trong 9 tháng đầu năm 2025 đã vượt 680 tỷ USD, tăng gần 20% so với cùng kỳ năm ngoái. Riêng trong tháng 9, xuất khẩu đạt 42,7 tỷ USD, tăng 24,7% bất chấp Mỹ áp thuế 20% đối với hầu hết hàng nhập khẩu của Việt Nam. Xuất khẩu sang Mỹ vẫn tăng trưởng 38% nhờ đa dạng hóa sản phẩm và nâng cao sức cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam.

Điều này cho thấy Việt Nam không chỉ đứng vững trước những tác động của chính sách thương mại toàn cầu mà còn chủ động tận dụng cơ hội để tái định vị mình trong chuỗi cung ứng quốc tế, trở thành mắt xích chủ chốt trong chiến lược “China Plus One” của nhiều tập đoàn đa quốc gia.

Thu hút FDI cũng vẫn là điểm sáng của nền kinh tế. Đến tháng 9/2025, giá trị FDI giải ngân đạt 180,8 tỷ USD - cao nhất trong 5 năm qua, trong khi vốn đăng ký cấp mới đạt 28,5 tỷ USD, tăng 15,2% so với cùng kỳ năm ngoái.

Điểm nổi bật đáng chú ý là sự chuyển dịch rõ ràng trong cơ cấu đầu tư. Ngoài dòng vốn truyền thống từ Hàn Quốc (Hàn Quốc), Singapore, Nhật Bản, Mỹ và Trung Quốc đại lục đang nổi lên như hai nguồn đầu tư mới, tập trung vào sản xuất công nghệ cao, năng lượng tái tạo và cơ sở hạ tầng công nghiệp.

Theo HSBC, Việt Nam đang trở thành lựa chọn chiến lược trong quá trình tái cơ cấu chuỗi giá trị toàn cầu nhờ môi trường kinh tế vĩ mô ổn định, chính sách tài khóa linh hoạt và cơ sở hạ tầng công nghiệp được cải thiện nhanh chóng.

Các động lực tăng trưởng trong nước cũng phản ánh sự phục hồi mạnh mẽ. Doanh số bán lẻ trong quý 3 tăng 12%, trong khi lạm phát được kiểm soát ở mức 3,38%, dưới mục tiêu trần 4,5% của chính phủ. Ngành du lịch chứng kiến ​​sự phục hồi mạnh mẽ, đón 15 triệu du khách quốc tế trong 9 tháng đầu năm – tương đương 120% mức trước đại dịch năm 2019.

Đáng chú ý, chính sách tiền tệ ổn định tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp. Standard Chartered dự báo lãi suất tái cấp vốn sẽ được duy trì ở mức 4,5% trong giai đoạn 2025–2026, hỗ trợ thanh khoản đầy đủ đồng thời cân bằng tăng trưởng với kiểm soát lạm phát.

Tuy nhiên, IMF cảnh báo rằng chính sách thuế quan của Hoa Kỳ có thể kéo mức tăng trưởng GDP của Việt Nam giảm 0,5–0,7 điểm phần trăm trong quý cuối cùng của năm 2025 trừ khi được bù đắp bằng đầu tư công và tiêu dùng nội địa. Những thách thức trong nước, bao gồm nợ hộ gia đình gia tăng, chi tiêu tiêu dùng hạn chế và sự phục hồi chậm chạp của thị trường bất động sản, cũng có thể gây áp lực ngắn hạn.

Tuy nhiên, các nhà phân tích vẫn lạc quan, coi những thách thức này là phép thử cần thiết đối với khả năng điều hành kinh tế của Việt Nam—một nền kinh tế đã chứng minh được khả năng chống chọi với những cú sốc lớn, từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 đến đại dịch COVID-19.

Theo WB, Việt Nam hiện được hưởng lợi từ không gian tài chính lành mạnh, được hỗ trợ bởi nợ công thấp và ổn định kinh tế vĩ mô, cho phép đầu tư công quy mô lớn giải quyết các nút thắt về cơ sở hạ tầng, tạo việc làm và thúc đẩy đầu tư của khu vực tư nhân.

Trong khi đó, ADB cho biết Việt Nam nên tiếp tục tập trung vào ba trụ cột chính— FDI bền vững, tiêu dùng nội địa và đầu tư công hiệu quả—đồng thời đẩy nhanh quá trình chuyển đổi kỹ thuật số và chuyển đổi năng lượng xanh. Cách tiếp cận này được xem là con đường chiến lược để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và đảm bảo chất lượng phát triển lâu dài.

Với mức tăng trưởng GDP vượt 8% trong quý 3 và những dự đoán lạc quan từ HSBC (7,9%) và Standard Chartered (7,5%), mục tiêu cả năm là 8,5%, trước đây được coi là "tham vọng", giờ đây dường như ngày càng có thể đạt được./.VNA